Dentalne traume
Obično su povezane s padovima, saobraćajnim nesrećama, nasiljem i sportskim povredama. Javljaju se kod svih uzrasta, ali najčešća u dječjoj dobi. Ozljede mliječne denticije najčešće se događaju između 18. i 30. mjeseca kada djeca počinju istraživati okolinu, ali još nemaju sasvim razvijene motoričke koordinacije. Trajna denticija najčešće strada u razdoblju kada djeca krenu u školu, između osme i dvanaeste godine. Traumatske ozljede zuba češće su kod pretile djece zbog neaktivnosti koja sprječava dobar razvoj motoričke koordinacije.
Rizična grupa za nastanak dentalne traume su pacijenti s posebnim potrebama,ali i pacijenti koji boluju od epilepsije ili cerebralne paralize te pacijenti s poteškoćama sluha i vida.
Ozljede zuba čvrsto su vezane uz timske kontaktne sportove i padove te obično zahvataju trajnu denticiju. Razlozi traume zuba mogu biti i njihova neadekvatna upotreba, npr. pridržavanje predmeta, posljedica nošenja nakita u jeziku i oko usana ili ozljede koje nastaju prilikom laringoskopije, gastroskopije i intubacije pacijenta.
Ozljede tvrdih zubnih tkiva, pulpe i alveolarnog nastavka su:
- nepotpuna fraktura cakline bez gubitka zubne supstancije – infrakcija cakline
- fraktura cakline
- fraktura cakline i dentina
- fraktura cakline i dentina s otvorenom pulpom – komplikovane frakture krune.
- fraktura krune i korijena
- fraktura korijena
- fraktura alveolarnoga nastavka.
Kod trauma najčešće su zahvaćeni prednji zubi, naročito gornji sjekutići. U mliječnoj denticiji najčešće govorimo o intruzijskim ozljedama, dok se u trajnoj denticiji najčešće javlja nekomplikovana fraktura krune zuba. Razlog tome je manja gustoća i mineralizacija koštanog tkiva kod mliječne denticije, koje apsorbuje silu udarca i ravnomjerno je raspoređuje na okolna elastična tkiva pa dolazi do ozljeda potpornih tkiva uz pomicanje ozlijeđenoga zuba, ali bez njegove frakture. Kod trajnih zuba okruženih zrelim koštanim i parodontnim tkivom koje se odupire pomicanju zuba, dolazi do frakture zuba